Ο όρος «καλλυντικό» προέρχεται ετυμολογικά από τη λέξη κάλλος που σημαίνει «ομορφιά», άρρηκτα και αναμφισβήτητα συνδεδεμένη με την υγεία. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται παγκοσμίως μια αύξηση της ζήτησης των καλλυντικών και των προϊόντων περιποίησης από φυσικές πρώτες ύλες. Το γεγονός αυτό έχει ενθαρρύνει περαιτέρω την ανάπτυξη της παραγωγής φυσικών δερματικών και καλλωπιστικών προϊόντων καθώς και τις επενδύσεις στον τομέα αυτό. Το σύγχρονο καταναλωτικό κοινό διατηρεί επιφυλάξεις ή αρνείται την κοινή σύσταση των προϊόντων και το αποδεικνύουν μέσω των αγοραστικών τους επιλογών.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η στροφή μιας μεγάλης μερίδας καταναλωτών παγκοσμίως προς τα φυσικά ή τα λιγότερο «επιβαρυμένα» προϊόντα φροντίδας, πραγματοποιήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, σταδιακά, εξαιτίας της εκδήλωσης σωματικών αντιδράσεων και ασθενειών λόγω της συσσώρευσης των «επικίνδυνων» για την υγεία συστατικών των συμβατικών προϊόντων. Οι δυσχέρειες και οι μηνύσεις εξανάγκασαν τη βιομηχανία να τροποποιήσει τη σύσταση ορισμένων προϊόντων, ακόμα και να τα καταργήσει. Παράλληλα, η τάση για οικολογική ευσυνειδησία και η ανάγκη για βελτίωση της ποιότητας του περιεχομένου, κατηύθυναν την εδραίωση της φυσικής κοσμητολογίας. Επιπλέον, η δυνατότητα εκπαίδευσης και η ευκολία της παρασκευής φυσικών προϊόντων στο σπίτι έχουν καταστήσει την εναλλακτική ομορφιά προσβάσιμη και οικονομική.
Τί σημαίνει φυσική ομορφιά;
Τα φυσικά προϊόντα ομορφιάς και περιποίησης, εξ ορισμού, λαμβάνουν υπόψη την υγεία των ανθρώπων και τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, χρησιμοποιώντας μη τοξικά στοιχεία ως βάση παρασκευής και φυτικά συστατικά για ενεργά αποτελέσματα.
Δυστυχώς υπάρχει μη ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο παγκοσμίως, με διαφοροποιήσεις ανά περιοχή, για τα συστατικά που χρησιμοποιούνται κι έτσι η κάθε εταιρεία μπορεί να περιγράφει τα προϊόντα της όπως θέλει, χωρίς απαραίτητα να υποστηρίζεται αντίστοιχα το περιεχόμενο του κάθε προϊόντος.
Oρισμοί
Φυσικά (natural): Περιέχουν φυτικά συστατικά, αλλά χρησιμοποιείται ο όρος όταν πρόκειται και για προϊόντα με ασφαλή συνθετικά συστατικά.
Οργανικά (οrganic): Aφορά στο ποσοστό των οργανικών συστατικών στο προϊόν.
Vegan: Περιγράφει συστατικά ή ίχνη αυτών μη ζωικής προέλευσης. Τα συμβατικά συστατικά πχ. μέλι, μελισσοκέρι, λανολίνη, κολλαγόνο κ.α. έχουν αντικατασταθεί από φυτικές ύλες ή μεταλλικά στοιχεία.
Βιώσιμα (sustainable): Τα φυσικά εκείνα προϊόντα που τα συστατικά τους προέρχονται από ανακυκλώσιμες πρώτες ύλες.
Τί να αποφύγουμε
Parabens: Κύρια δράση η παρεμπόδιση της ανάπτυξης μικροοργανισμών και μούχλας στα προϊόντα. Χρησιμοποιούνται ευρέως στην κοσμητολογία. Συνδέονται με βλάβες στο αναπαραγωγικό σύστημα, διαταραχές του θυρεοειδούς και καρκίνους που συσχετίζονται με ορμονικές δυσλειτουργίες.
Φορμαλδεΰδη & FRPs: Εμπεριέχονται σε σαμπουάν, υγρά παιδικά καθαριστικά, προϊόντα κομμωτηρίου, βλεφαρίδων κ.α. αναστέλλοντας την ανάπτυξη μικροβίων και έχουν ενοχοποιηθεί για αλλεργικές αντιδράσεις και καρκίνους.
Αρώματα: Προσδίδουν μυρωδιά σε κρέμες, σαμπουάν, σαπούνια, αποσμητικά κ.α. Ενεργοποιούν αλλεργίες και κρίσεις άσθματος και μπορεί να προκαλέσουν καρκίνους, τοξικότητα και ευαισθησίες.
Φθαλικές ενώσεις: Δίνουν διάρκεια στα αρώματα και διατηρούν τις ύλες «εύκαμπτες». Βρίσκονται επίσης στις χρωστικές των καλλυντικών, σε προϊόντα σώματος, νυχιών και μαλλιών. Έχουν συνδεθεί με ορμονικές διαταραχές σε παιδιά και άνδρες, καρκίνο μαστού, διαβήτη II και καρδιαγγειακά.
Παράγοντες αιθοξυλίωσης: Τα θειϊκά στοιχεία (sulfates), π.χ. SLS/ sodium lauryl sulphate, αφροποιούν τα καθαριστικά προϊόντα, ενώ το υποπροϊόν του 1,4-dioxane, θεωρείται καρκινογόνο. Τα PEG χρησιμοποιούνται ως διογκωτικοί (thickeners) και μαλακτικοί παράγοντες σε προϊόντα μαλλιών κ.α. Έχουν ενοχοποιηθεί για καρκινογενέσεις.
Παράγωγα πετρελαίου: Mαλακτικοί- ενυδατικοί παράγοντες για τα χείλη και το δέρμα (lip balms, κρέμες, τζελ). Όταν ραφινάρονται κατάλληλα δεν έχει αποδειχθεί κάποιο μειονέκτημα για την υγεία. Σε αντίθετη περίπτωση (PAHs) προκαλούν καρκινογενέσεις.
Υδροκινόνη: Χρησιμοποιείται ως τοπικός λευκαντικός παράγοντας σε προϊόντα αισθητικής, κοντίσιονερ μαλλιών, “topcoat” νυχιών. Συνδέθηκε με περιστατικά καρκίνων, χαμηλή ανοσιακή αντίδραση, δυσλειτουργία των επινεφριδίων και ωχρόνωση (δερματοπάθεια).
Tαλκ: Κοινό συστατικό σε πούδρες, προϊόντα γυναικείας υγιεινής, μεικαπ, αποσμητικά. Κάποια μπορεί να περιέχουν τον καρκινογενή αμίαντο εκτός και αν αναγράφεται “asbestos-free”. Έχει συνδεθεί με ερεθισμό του δέρματος, τοξικότητα, καρκίνο των ωοθηκών και του υπεζωκότα (μεσοθηλίωμα).
Triclosan, triclocarban: Αντιμικροβιακοί-αντιβακτηριακοί παράγοντες σε σαπούνια, καθαριστικά, αντισηπτικά, προϊόντα ξυρίσματος κ.α. Προκαλούν ηπατική ίνωση, δερματικούς καρκίνους, ορμονικές διαταραχές και αντίσταση των βακτηρίων στα αντισηπτικά.
Βαρέα μέταλλα: Ο μόλυβδος, το αρσενικό, ο υδράργυρος, το χρώμιο, το νικέλιο κ.α. έχουν βρεθεί σε κραγιόν, eyeliners, ρουζ, πούδρες, σκιές ματιών, αντιηλιακά, λευκαντικές οδοντόκρεμες και βερνίκια νυχιών. Συνδέονται με τοξικότητα στο αναπαραγωγικό, στο νευρικό και στο ανοσοποιητικό σύστημα και καρκίνους.
Ενώσεις αλουμινίου: Εμπεριέχονται σε αποσμητικά, κραγιόν και οδοντόκρεμες. Έχουν συνδεθεί με καρκίνο των λεμφαδένων της περιοχής της μασχάλης και του στήθους, καρκίνο του μαστού, αλτσχάιμερ και οστεοπόρωση.
Διοξείδιο του τιτανίου: Χρησιμοποιείται σε αντιηλιακά, πούδρες, ρουζ, σκιές ματιών. Ειδικά στις πούδρες, σωματίδια των οποίων εισπνέονται μέσω του αέρα, μπορεί να αποδειχθεί καρκινογόνο.
Αιθανολαμίνες: Προστίθενται σε διάφορα καταναλωτικά προϊόντα, σαπούνια, σαμπουάν και κρέμες μαλλιών, καλλυντικά, μέικ απ, κεριά αποτρίχωσης, αρώματα, αντιηλιακά κ.α. και έχουν συνδεθεί με τοξικότητα στα όργανα και καρκίνους.
Αποτοξινώστε την ομορφιά σας
- Εξοικειωθείτε με τους κοσμητικούς όρους και τα συστατικά και διαβάστε τις ετικέτες προτού προβείτε σε αγορά.
- Ψάξτε για προϊόντα χωρίς τα προαναφερόμενα χημικά, καθώς και toluene, DBP, methanediol, triethanolamine, diethanolamine, petroleum, mineral oil, paraffin, oxybenzone, benzophenone, silica, DEA, TEA MEA, imidazolidinyl & diazolidinyl urea, PPD, lead acetate, DEP, DEHP, ΒΗΤ, ΒΗΑ.
- Προτιμήστε προϊόντα με μικρότερη διάρκεια ζωής (6-12 μήνες) ή που κάλλιστα διατηρούνται στο ψυγείο για λίγο διάστημα.
- Μη χρησιμοποιείτε ληγμένα προϊόντα ή αυτά που εκτίθενται στον ήλιο σε βιτρίνες και ράφια, καθότι αλλοιώνεται η σύστασή τους.
- Πριν επιλέξετε κάποιο προϊόν, φροντίστε να γνωρίζετε εκ των προτέρων τις απαγορευμένες ουσίες στην Ευρώπη που είναι και οι περισσότερες σε σχέση με άλλες χώρες.
- Συνειδητοποιήστε τον αντίκτυπο της αγοράς σας. Η ζήτηση είναι αυτή που θα καθορίσει αυτό που θα παράξουν οι εταιρείες.
- Δοκιμάστε εναλλακτικά να παρασκευάσετε τα δικά σας προϊόντα από φυσικές πρώτες ύλες των οποίων την προέλευση μπορείτε να γνωρίζετε.
Πηγές:
https://cosmeticseurope.eu/
https://eu.usatoday.com/
https://www.harpersbazaar.com/
[Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό: Holistic Life]
